U julu 2014. godine, Inicijativa za monitoring evropskih integracija Bosne i Hercegovine objavila je svoj Alternativni izvještaj o napretku 2014: politički kriteriji, koji predstavlja zajednički napor više desetina osoba i organizacija iz cijele BiH i bazira se na njihovim konkretnim iskustvima i preporukama. Izvještaj se fokusirao na političke kriterije evropskih integracija i upućen je Delegaciji Evropske unije u BiH, Evropskoj komisiji i Evropskom parlamentu u julu ove godine, sa namjerom da ponudi perspektivu bh. civilnog društva kada su ove teme u pitanju, te na taj način doprinese što tačnijem i potpunijem pregledu stanja u oblastima od značaja za evropske integracije u Bosni i Hercegovini. Kako je od trenutka dostavljanja Alternativnog izvještaja do objavljivanja zvaničnog izvještaja o napretku prošlo tri mjeseca, može se reći da je Delegacija Evropske unije u BiH imala dovoljno vremena da upozna Evropsku komisiju sa nalazima organizacija civilnog društva predstavljenim u Alternativnom izvještaju.
Kao glavni zaključak nameće se, nažalost, da izvještaj Evropske komisije sadrži tek mali broj nalaza iz Alternativnog izvještaja, te da su izostavljeni upravo oni komentari koji se odnose na ključne pravne oblasti i goruća politička pitanja u Bosni i Hercegovini. U nekim slučajevima, ne samo da nalazi Alternativnog izvještaja nisu uzeti u obzir, već je Evropska komisija u svom izvještaju iznijela stavove dijametralno suprotne nalazima organizacija civilnog društva, što je posebno zabrinjavajuće jer se radi o slučajevima kršenja ljudskih prava, koja bi morala biti prioritet evropskih integracija. U slučaju kršenja političkih prava povratnika u Republici Srpskoj, koje je intenzivirano kroz pokušaje izmjene Zakona o prebivalištu i boravištu, Evropska komisija je u izvještaju čak podržala upravo ovakve diskriminatorne aktivnosti. U pogledu ustavnih reformi, Evropska komisija je pohvalila pregovore o reformi Ustava koji su se vodili izvan institucija sistema, a sa šefovima političkih partija u BiH, iako su isti bili i neuspješni, ali i fokusirani na pitanja koja nisu bila predmet odluke “Sejdić i Finci”, što smatramo vrlo lošom porukom za budući proces ustavnih reformi koji očekuje Bosnu i Hercegovinu. Zanemarene su i sve kritike koej se odnose na funkcioniranje pravosuđa, način izbora sudija/sutkinja, te problematičan pravni okvir za procesuiranje ratnih zločina.
U izvještaju je primjetan i kontradiktoran stav prema jednom od ključnih problema u evropskim integracijama Bosne i Hercegovine, a to je nepostojanje mehanizma koordinacije. Državne institucije kritikovane su zbog neuspjeha u kreiranju zajedničkih strategija i politika na nivou države, dok je istovremeno prisutan pozitivan stav prema uspostavljanju ovakvih mehanizmima na nivou Republike Srpske, pogotovo u dijelu koji se odnosi na usklađivanje zakonodavstva sa acquis-em.
Organizacije civilnog društva koje su radile na Alternativnom izvještaju ocjenjuju da su preporuke u dijelovima koji se odnose na ženska prava i prava LGBTIQ osoba u Bosni i Hercegovini uvažene, te da je posebno pohvalno što su u ovom izvještaju uvaženi komentari koji se tiču prava porodilja i nepostojanja statističkih podataka i usaglašene metodologije za prikupljanje podataka o ženama žrtvama nasilja. Pregled situacije sa pravima LGBTIQ koji je dala Evropska komisija u potpunosti je uvažio sve nalaze iz Alternativnog izvještaja, ponudivši i dodatne informacije, koje nisu bile prisutne u Alternativnom izvještaju. Zabrinjava, međutim, nedostatak integriranja prava žena u različite aspekte Izvještaja o napretku, odnosno meanstreaminga ženskih ljudskih prava, kao i činjenica da se izvještaj previše fokusira na formalne aktivnosti vezane za usvajanje politika i legislative, a manje na opšteprisutnu diskriminatornu praksu.
Smatramo da je pohvalno što su organizacije civilnog društva više uključene u proces praćenja evropskih integracija, ali isto tako smatramo da bi ova saradnja morala biti mnogo intenzivnija, te da bi institucije Evropske unije morale biti dosljedne u zahtjevima za implementaciju standarda EU, naročito u oblasti ljudskih prava. Organizacije civilnog društva raspolažu konkretnim i opsežnim informacijama o stanju ljudskih prava u Bosni i Hercegovini, te bi njihovo iskustvo i podaci koje su ponudili Evropskoj komisiji morali biti mnogo više uključeni u Izvještaj Evropske komisije o napretku, kako bi on istinski odražavao realnu situaciju u Bosni i Hercegovini.